Możesz być świadkiem narodzin… nowego oceanu
29 czerwca 2010, 15:26Ziemska skorupa tylko wydaje się twarda i niezmienna. W rzeczywistości bez przerwy zmienia swój kształt, kontynenty wędrują i dzielą się, a oceany zmieniają. Jak uważają geolodzy, mamy obecnie okazję obserwować wyjątkowe zjawisko: powstawanie nowego oceanu.
Jedna populacja zwraca uwagę na zmiany dot. lodu, druga nie
9 stycznia 2017, 14:16Utrata lodu zmienia wzorce migracji tylko części populacji alaskańskich białuch arktycznych (Delphinapterus leucas).
Czarne dziury, początek a nie koniec? Uczeni proponują nowe rewolucyjne podejście
14 marca 2025, 16:05Czarne dziury od dziesięcioleci fascynują naukowców, pisarzy i zwykłych zjadaczy chleba. Zgodnie z ogólną teorią względności Einsteina, wszystko, co dostaje się do czarnej dziury opada do jej centrum i zostaje tam zniszczone przez gigantyczną grawitację. Centrum to, zwane osobliwością, to nieskończenie mały punkt, w którym przyspieszenie grawitacyjne jest nieskończone. Tam skupia się cała materia czarnej dziury.
Nowy sposób na odkrywanie odległych planet
9 lipca 2010, 23:13Polak, Aleksander Wolszczan, jest znany na świecie jako pierwszy odkrywca planet poza naszym układem słonecznym. Dwadzieścia lat po tym sukcesie znów Polacy dokonują przełomu w tej dziedzinie, tym razem Gracjan Maciejewski i Andrzej Niedzielski.
Dzieło mistrzów sprzed 38 tys. lat
30 stycznia 2017, 12:40W zapadniętym schronisku skalnym Abri Blanchard z południowo-wschodniej Francji międzynarodowy zespół antropologów odkrył płaskorzeźbę sprzed ok. 38 tys. lat.
Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.
Mniej szkodliwa radioterapia
22 lipca 2010, 16:20Uczeni z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego (UCSD) pokazali, w jaki sposób można co najmniej 10-krotnie zmniejszyć dawkę promieniowania, na które wystawieni są pacjenci przechodzący terapię IGRT (image-guided radiation therapy).
Gigant szczęk sprzed 400 mln lat
22 lutego 2017, 13:09Gdy paleontolodzy z Uniwersytetów w Bristolu i Lund oraz Królewskiego Muzeum Ontario badali skamieniałość przechowywaną w muzeum od połowy lat 90., znaleźli pozostałości olbrzymiego wieloszczeta.
Dźwiękowa komunikacja między roślinami a zwierzętami
17 lipca 2025, 08:05Ćmy decydują o tym, gdzie złożyć jaja na podstawie... dźwięków wydawanych przez rośliny – donoszą naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie. Okazuje się zatem, że nie tylko rośliny modyfikują swoje zachowanie, odbierając dźwięki wydawane przez owady – o czym pisaliśmy niedawno – ale również zwierzęta reagują na dźwięki wydawane przez rośliny. I podejmują na tej podstawie jedne z najważniejszych decyzji w ich życiu.
Wirus HBV zwiększa ryzyko chłoniaków
5 sierpnia 2010, 08:50Osoby zakażone wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV od ang. hepatitis B virus) dwukrotnie częściej zapadają na chłoniaki nieziarnicze, do których należą m.in. przewlekła białaczka limfatyczna czy ziarniniak grzybiasty.
